Avrupa'da aşırı sağ yükselmeye devam ediyor. AB'nin çeşitli ülkelerinde aşırı sağ partiler iktidarın kapısına kadar dayandı. Hatta İtalya ve Macaristan’da aşırı sağ, hükümet ortakları arasında yer almakta. Avrupa'nın "demokrasi modeli" tartışılırken, gözler Hollanda’da aşırı sağ eğilimli göçmen ve İslam karşıtı PVV’nin (Özgürlük Partisi) elde ettiği tarihi seçim zaferinin ardında, gelecek yıl Belçika’da yapılacak parlamento seçimlerine çevrildi.
Son yıllarda, Finlandiya, Fransa, İspanya, Belçika, İtalya, Almanya gibi AB'nin önemli ülkeleri de dahil birçok Avrupa ülkesi parlamentolarına milliyetçilerin gelişine tanık oldu. Victor Orban'ın Fidesz'inin koltukların yaklaşık yüzde 60'ını elinde tutmaya devam etmesi; Polonya'da, sandalyelerin yüzde 51'ine sahip olan Mateusz Morawiecki'nin partisi PiS'in mevcut iktidarına, yeni zaferler ekleniyor. Fransız aşırı sağ lider Marine Le Pen, 89 milletvekiliyle Ulusal Meclis'e girerken, Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimde elde ettiği başarı ilerisi için Cumhurbaşkanlığı iddiasını devam ettirmekte. Avrupalılar arasında enerji kriziyle artan güvenlik ve ekonomik krizin, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra "sürgüne gönderilen" aşırı sağın yükselişinde yeni bir aşamanın geçilmesinden korkuluyor.
Aşırı sağ koalisyonların açtığı iktidar yolu
Aşırı sağın iktidara dönüşü İtalya'da başladı, Silvio Berlusconi ve Kuzey Ligi arasında bir anlaşma ile 1994'ten itibaren İtalya'da hükümet koalisyonlarına geri dönüldü. 2000 yılında Avusturya ve aşırı sağ FPÖ, ardından Norveç'te İlerleme Partisi ve Finlandiya'da da "Gerçek Finliler" bu eğilimi izledi. Matteo Salvini'nin Kuzey Ligi'nin zaten koltukların yaklaşık yüzde 21'ine sahip olduğu İtalya'da, başka bir siyasi parti, 45 yaşındaki kadın siyasetçi Giorgia Meloni liderliğindeki Fratelli d'Italia'nın yıldızı parlıyor. Avrupalı liderlerin yanı sıra, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa’da aşırı sağın yükselişi "endişe verici" olduğunu söyleyen çok sayıda isimden yalnızca biri.
Aşırı sağ sıradanlaşıyor
Ukrayna savaşı, enerji ve ekonomik krizin uzun vadede yerleşmesi, enflasyon baskısı ve alım gücünün zayıflaması, Avrupa ortak parası Euro'nun değerinin düşmesi, savaştan bu yana ekonomide ilk kez resesyondan söz edilmesi; bütün bunların sonucunda, Avrupa'da yukarı doğru sosyal hareketlilik için beklentilerin azalması, kamu hizmetlerinin çöküşü; yoksulluğu, sosyal bölünmeleri ve kimlik gerilimlerini daha da belirgin hale getiriyor.
Aşırı sağ güçler de bunları yoğun bir şekilde kullanıyor. Avrupa’da aşırı sağ partiler özellikle son yıllarda kapsayan süreçte önemli bir yükseliş göstermiş ve hatırı sayılır seçim başarıları elde etmişlerdir. Bu durum karşısında söz konusu aşırı sağ partilerin neden seçmenlerin tercihlerinde öne çıktığı sorusuna yanıt aranmaya başlanmıştır. Avrupa'daki bazı aşırı sağ partiler, seçimlerinde ortak stratejilerini İslam, göçmen ve Türkiye karşıtlığı üzerine belirlemesi de dikkat çekiyor.
Gözler Hollanda’ya çevrildi
Hollanda'da çarşamba günü erken genel seçimlerinde “Mozart” lakaplı İslam karşıtı Geert Wilders'ın liderliğini yaptığı Özgürlük Partisi (PVV), parlamentodaki 150 sandalyeden 37'sini kazanarak seçimi açık farkla önde tamamlarken, muhtemel koalisyon ortaklarının aşırı sağcı liderle uzlaşmakta yaşayabileceği sorunların hükümet kurma çalışmalarını zora sokacağı tahmin ediliyor.
İslam karşıtı Wilders’in koalisyon ortakları arasında yer alacak olması sadece PVV seçmenlerine değil başta Belçika olmak üzeri diğer AB ülkelerindeki aşırı sağ partileri çok ilgilendirmekte. Gelecek yıl Belçika’da yapılacak olan parlamento seçimleri için aşırı sağ eğilimli İslam karşıtı Vlaams Belang Partisi koalisyon hükümetinde yer almak istiyor. Belçika’daki en büyük siyasi parti olan Vlaams Belang Partisi, Hollanda’da PVV Partisinin de koalisyon hükümetinde yer alması gerçekleştiği takdirde sırada kendilerinin yer alacağını bekliyor
Avrupa ülkelerdeki sağ partiler
Avusturya: FPÖ;
Belçika: Vlaams Blok, Front National;
Danimarka: Fremskridsparti, Dansk Folkeparti;
Almanya: Republikaner, DVU, NPD;
Büyük Britanya: British National Party, National Front, Democratic Unionist Party;
İtalya: Sociale İtaliano, Alleanze Nazionale, Movimento Sociale-Fiamma Tricolore, Lega Nord;
Hollanda: Center Party, Centrum Democrats, List Pim Fortuyn, Party of Freedom;
Norveç: Fremskrittsparti;
İsveç: Ny Demokrati, Severigedemokraterna, Nationaledemokraterna;
İsviçre: Schweizer Volkspartei-Union Démocratique du Centre; Autopartei, Schweizer Demokraten, Lega dei Ticinesi
Haber: Halil Uygun
©Sonhaber.eu
Fotoğraf: Gintarė Kairaitytė - Pexels.com
Haberlerimizi İnstagram hesabımızdan da takip edebilirsiniz.
WhatsAppta ücretsiz bültenimize abone olun, Hollanda ve diğer Avrupa ülkeleri gündeminden seçtiğimiz haberler her gün telefonunuza gelsin! Abone olmak için tıklayın
Sitemizde yayımlanan haberlerin her türlü hakkı SONHABER.eu’ya aittir. Haberin linki kaynak olarak gösterilmeden alınan haberler için hukuki işlem başlatılacaktır.